Καρκίνος & Διατροφή

Τα θρεπτικά στοιχεία μπορούν να επηρεάσουν την καρκινογένεση σε πολλά σημεία κατά τη διάρκεια του σχηματισμού του όγκου:

Η βιταμίνη C και άλλα αντιοξειδωτικά,για παράδειγμα,είναι σε θέση να αναστέλλουν τη μετατροπή του νιτρώδους στην καρκινογόνο Ν-νιτροζαμίνη στο στομάχι.Τα αντιοξειδωτικά είναι συχνά σε θέση να αναστείλουν άμεσα το καρκινογόνο,που συχνά είναι μια ελεύθερη ρίζα,να το εξουδετερώσουν ή να εμποδίσουν το σχηματισμό προαγωγέων μέσω μεθυλίωσης του DNA.

Τα καρκινογόνα χημικά μπορούν,επίσης,να παρεμβληθούν στον γενετικό έλεγχο της επιδιόρθωσης του DNA(πιθανότατα έναν εξαιρετικά σημαντικό μηχανισμό).Τα μικροθρεπτικά συστατικά επηρεάζουν την ενεργοποίηση των ογκογονιδίων καθώς και την απάλειψη των γονιδίων καταστολής των όγκων,επιδρώντας στην κυτταρική διαφοροποίηση. Τα καροτενοειδή μπορεί να σταθεροποιούν τους ιστούς δρώντας μέσω της σύζευξης των κενών.Η βιταμίνη Α επηρεάζει άμεσα την κυτταρικά διαφοροποίηση.Οι παράγοντες διέγερσης της αύξησης(ενεργειακή προσφορά,αυξητικές ορμόνες και κυτταροκίνες) καθώς και ω-3 και ω-6 λιπαρά οξέα,που ρυθμίζουν την ανοσολογική συμπεριφορά των κυττάρων,επηρεάζουν τις φάσεις αύξησης και προαγωγής των όγκων.

Πρωτοπαθής πρόληψη: Η αιτιολογική σύνδεση δεν έχει αποδειχθεί επαρκώς.Επομένως,οι γενικές κατευθυντήριες οδηγίες σε σχέση με την πρόληψη του καρκίνου θα πρέπει να παραμείνουν αρκετά γενικόλογες:

• Αποφύγετε την αύξηση βάρους σας, επαναφέρετε στα φυσιολογικά το βάρος σας.
• Ελαττώστε την πρόληψη λίπους στο <30% της πρόσληψης θερμίδων.Χρησιμοποιήστε,κατά προτίμηση,μονοακόρεστα έλαια με έντονες αντιοξειδωτικές ιδιότητες.
• Καταναλώστε επαρκείς βιταμίνες,μεταλλικά στοιχεία και ιχνοστοιχεία,περισσότερα φρούτα και λαχανικά,λιγότερο κρέας,περισσότερο ψάρι και τρόφιμα πλούσια σε ασβέστιο.
• Χρησιμοποιήστε κατά προτίμηση τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες.
• Ελαττώστε την πρόσληψη αλατιού.
• Καταναλώστε με φειδώ αλκοολούχα ποτά ή αποφύγετέ τα.

Διατροφή και διατροφική θεραπεία σε καρκινοπαθείς: Στο 50% των ασθενειών με κακοήθειες μπορούν να διαγνωσθούν σε διάφορα ποσοστά διαταραχές της πρόσληψης τροφής και της επεξεργασίας ή του μεταβολισμού θρεπτικών στοιχείων,που εξαρτώνται από το είδος του όγκου.Αυτά τα προβλήματα,που σχετίζονται με τη διατροφή,μπορούν να χωριστούν σε δύο κατηγορίες:

1. Άμεσες επιδράσεις του όγκου
2. Γενικές,συστηματικές επιδράσεις του όγκου και της θεραπείας

Ειδικά κατά τη διάρκεια της αντικαρκινικής θεραπείας,εμφανίζονται προβλήματα που χρειάζονται εξειδικευμένη διατροφική προσοχή {B}.

B.Διατροφικές συστάσεις για τους καρκινοπαθείς:

Συμπτώματα	Διατροφικές συστάσεις για τους καρκινοπαθείς κατά τη διάρκεια της χημειο-και της αντικαρκινικής θεραπείας.
Δυσκολία κατάποσης	-Αποφυγή στερεών τροφών -Χορήγηση υγρών,τροφικών συμπληρωμάτων με πολλές θερμίδες  -Πίνετε συχνά μικρές ποσότητες(τσάι,μέντα)
Φλεγμονή του ανωτέρου πεπτικού σωλήνα	-Αποφύγετε τα καυτερά μπαχαρικά -Αποφύγετε τα αλμυρά τρόφιμα -Αποφεύγετε τα όξινα τρόφιμα(ξύδι, ντομάτες, ραβέντι, φρούτα) -Μην καταναλώνετε πολύ ζεστές τις τροφές -Αποφύγετε τα ανθρακούχα ποτά Μπορεί να είναι απαραίτητα τα συμπληρώματα βιταμινών,μεταλλικών στοιχείων και ιχνοστοιχείων
Διάρροια, έμετος	-Όχι φρέσκα φρούτα -Όχι λαχανικά και σαλάτες που παράγουν αέρια -πολλά υγρά(2,5-3L) -Συμπληρώματα μεταλλικών στοιχείων και ιχνοστοιχείων
Διαταραχές της αίσθησης της γεύσης	-Ελαττώνεται ο ουδός για την πικρή γεύση -Αυξάνεται ο ουδός για την γλυκιά γεύση -Αποστροφή για το κρέας και τα λουκάνικα:περάστε στο γάλα,γαλακτοκομικά προϊόντα,τα αυγά και το ψάρι
Απώλεια όρεξης	-Φάτε όταν έχετε όρεξη -Αποφύγετε τα τρόφιμα με έντονη μυρωδιά -Μικρές ποσότητες -Επιλέξτε φαγητά που σας ανοίγουν την όρεξη και είναι ελκυστικά -Ποτά ενισχυτικά της όρεξης

Βιβλιογραφική αναφορά:

•  Hans - Konrad Biesalski, Peter Grimm,Εγχειρίδιο Διατροφής,επιμ.Αθανάσιος Γ. Παπαβασιλείου,Ιατρικές Εκδόσεις Π. Χ. Πασχαλίδης, Αθήνα 2008