Όσο αφορά τα εργογόνα βοηθήματα.

Τα εργογόνα βοηθήματα αποσκοπούν στην ενίσχυση της αθλητικής επίδοσης. Περιλαμβάνουν φαρμακευτικές ουσίες όπως τα αναβολικά. Ωστόσο,πιο ελκυστικές στο μέσο οπαδό της άθλησης είναι οι ουσίες,που ενισχύουν την απόδοση,αφού είναι ελεύθερα διαθέσιμες και έχουν την εικόνα των ''υγιειών,φυσικών θρεπτικών ουσιών,που είναι ελεύθερες παρενεργειών''.

• Η κρεατίνη είναι από τα παλαιότερα γνωστά εργογόνα βοηθήματα. Η μονοφωσφορική της μορφή είνα μια εύκολα διαθέσιμη ενεργειακή πηγή για τους μύες,που καταναλώνεται μέσα σε 10 δευτερόλεπτα κατα τη διάρκεια έντονης προσπάθειας.Όταν αρωματοποιηθεί (χωρίς συμμετοχή ενζύμων) παράγεται η κρεατίνη, μια μη ανακυκλώσιμη ένωση, που χρειάζεται να απεκκριθεί μέσω του νεφρού.Η καθημερινή απώλεια 2-4g κρεατίνης/ημέρα, μέσω της νεφρικής απέκκρισης,χρειάζεται να αναπληρωθεί είτε μέσω ηπατικής de novo σύνθεσης ή μέσω των τροφών(κρεάς). Η υψηλή δόση κρεατίνης (30g/ημέρα) οδηγεί σε ενίσχυση της απόδοσης για βραχυπρόθεσμη, εντατική δραστηριότητα. Καθυστερεί,επίσης,την κόπωση σε ορισμένους αθλητές,επιτρέποντας τη μεγαλύτερη διάρκεια προπόνησης,η οποία μπορεί,τελικά,να οδηγήσει σε μαγαλύτερη δύναμη και αντοχή, Ως ανεπιθύμητες ενέργειες αναφέρονται η αυξημένη κατακράτηση υγρών,ο αυξημένο κίνδυνος τραυματισμού και οι μυικές κράμπες.
• Η σημαντικότερη λειτουργία της L-καρνιτίνης είναι η μεταφορά των λιπαρών οξέων μακράς αλυσίδας στη μιτοχονδριακή θεμέλια ουσία,όπου γίνεται η β-οξείδωση τους και χρησιμοποιούν ως πηγές ενέργειας.Αυτός ο μηχανισμός έχει οδηγήσει ορισμένουν να εικάσουν ότι η αυξημένη πρόσληψη καρνιτίνης μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένη καύση λιπών.Επίσης,η μυική δραστηριότητα αυξάνει τις απώλειες L-καρνιτίνης.Με την επίταση της άσκησης έχει παρατηρηθεί ότι αυξάνεται η νεφρική απέκκριση καρνιτίνης.Καλά ελεγχόμενες μελέτες έχουν δείξει,ωστόσο,ότι επιδρούν στην επίδοση ή την οξείδωση λιπαρών.Προφανώς,επαρκεί η σύνθεσή της από τον ίδιο τον οργανισμό και/ή η πρόσληψη με τις τροφές(κρέας).
• Η ταυρίνη προστίθεται,κυρίως,στα αθλητικά ποτά,τα οποία μπορεί να περιέχουν μέχρι και 400mg ταυρίνης/100ml, με τις τροφές προσλαμβάνονται 200mg Στην ταυρίνη έχουν αποδοθεί αναπτυξιακές λειτουργίες στο νευρικό σύστημα καθώς και νευροδιαβιβαστικές λειτουργίες,οι οποίες δεν έχουν διερευνηθεί επαρκώς.Εικάζεται ότι βελτιώνει τη διάθεση,τη συγκέντρωση και την ψυχοκινητική δραστηριότητα.Ωστόσο,μέχρι σήμερα απουσιάζει η επιστημονική τεκμηρίωση.Επίσης,μέχρι σήμερα δεν υπάρχουν επιστημονικές αποδείξεις για την εργογόνο δράση άλλων ουσιών (διακλαδισμένα αμινοξέα, συνένζυμο Q10, συζευγμένα λινολενικά οξέα),οι οποίες υποτίθεται ότι έχουν τέτοια δράση.
• Εξαίρεση αποτελεί η καφεϊνη. Μια κούπα καφέ (100mg καφείνης) έχει γλυκογόνο-προστατευτική δράση κατα τη διάρκεια των πρώτων 15 λεπτών μετα την πρόσληψη της και οδηγεί σε βελτίωση του χρόνου αντίδρασης μετά απο 30λεπτά.Ωστόσο,η ανοχή στην καφείνη είναι ταχεία και χρειάζεται να αντισταθμιστεί με την πρόληψη μεγαλύτερης ποσότητας.Η πρόσληψη >600 mg οδηγεί σε επίπεδα καφείνης στα ούρα, που θεωρούνται doping.

Βιβλιογραφική αναφορά:

•  Hans - Konrad Biesalski, Peter Grimm,Εγχειρίδιο Διατροφής,επιμ.Αθανάσιος Γ. Παπαβασιλείου,Ιατρικές Εκδόσεις Π. Χ. Πασχαλίδης, Αθήνα 2008